Ayırma Nedir?

Ayırma, Vatandaşlarımızın ve hukukun tanımladığı adıyla ifraz analmına gelmektedir. Parseller zaman zaman vatdandaşlar tarafından müşterek nitelikte kullanılmaktadır. Bu durumda  vatandaşlar kendi parsellerini müştereken değil bireysel olarak kullanmak istediklerinde  taşınmazı ayırmak istemektedirler eğer taşınmaz imar hukukuna uygun bir şekilde ayrılabilir nitelikteyse vatandaşımız ifraz yoluyla ayırabilmektedir. Aslında ifraz biraz öncede bahsettiğim gibi ayırma tanımını içermektdir. İmar uygulamalarında da belediyeler irfaz işlemlerini bizzat yapmaktadırlar, bazı parselleri ayırmakta ve başka parseller bağımsız parseller haline getirebilmektedirler. Ayırma, ifraz hukukumuzda çok önemli bir yer arz etmektedir.

İfraz Nasıl Yapılır?

İfraz işlemi gayrimenkul sahiplerinin başvurusu ile yapılır. İfraz işleminin tamamlanması için konu olan gayrimenkulün üzerinde rehin, şerh ya da irtifa hakkı var ise bunların da hak sahipleri tarafından alınması gerekiyor. İşlem bitimi sonrasında ayrılan parçalara ayrı ayrı parsel numaraları veriliyor. Tapunun ifraz edilmesi için öncelikle istenen belgelerin temin edilmesi ve tapu ifraz harcının ödenmesi gerekiyor. 

İfraz Işlemi Için Gerekli Belgeler 

– Serbest mühendisler tarafından düzenlenmiş ve uygunluğu kadastro müdürlüğü tarafından kontrol edilerek onaylanmış ve bir üst yazıya bağlanmış üç takım dosya içerisinde değişiklik beyannamesi, kontrol raporu ve eki,
– Taşınmazın olduğu yere göre Belediye Encümeni veya il özel idaresinin olumlu kararı,
– Ayrılması istenen taşınmazın malın sahibine ait ya da yetkili temsilcilerinin nüfus cüzdanı ya da pasaportu ve temsil belgesi,
– Gerçek kişiler için fotoğraf,
– Bina vasıflı taşınmazlarda zorunlu deprem sigortası,
– İlgili belediteden alınmış olan emlak vergisi değerinin belirten belge. 

Tapu üzerinde yapılan ayırma işlemi olarak nitelendirilen ifraz işlemi, tapuda tek parsel olarak kayıtlı olan taşınmazların düzenlenen haritalara göre birden çok parçalara ayrılarak tapu kütüğüne işlenmesi işlemidir. 

Tapu ifraz harcı ne kadar? detaylar için ‘Tapu İfraz Harcı‘ konulu yazımızı inceleyebilirsiniz. 

İfraz Hangi Durumlarda Yapılamaz? 

İmar Kanunu’nun 15’nci ve 16’ncı maddeleri İfraz ve Tevhit ana başlığı altında düzenleniyor. Aynı kanunun 15’inci maddesi şöyle; ‘İmar planlarına göre yol, meydan, yeşil saha, park ve otopark gibi umumi hizmetlere ayrılan yerlere rastlayan gayri menkullerin bu kısımlarının ifrazına veya tevhidine izin verilmez.’ Yani bu alanlardaki gayrimenkullerin bu kısımlarının ifrazına ve tevhidine izin verilmiyor. 

İfraz Işlemi Türleri Nedir?

Rızai İfraz; arazi sahibinin kendi isteği ile araziyi ayırma isteğidir. Ayırma işlemi yapılacak arsanın tüm paydaşlarının istenilen belgeler ile idarelere başvurmaları yolu ile gerçekleşir. 6785 sayılı eski İmar Kanunu’nun 38’inci maddesine göre isteğe bağlı ifraz sadece imar sınırları içinde yapılırdı.

Mahkeme Kararı ile İfraz; söz konusu taşınmaz birden fazla kimseye ait ise herhangi bir hak sahibi ifraz işlemi isteyebilir. Mahkeme kararı ile bu ifraz işlemi yapılır. 

Cebri İfraz; binalı ya da binasız arsalarda hak sahiplerinin kararı aranmaksızın yol fazlaları, kamuya ya da belediyelere ait yerlerle birleştirilmeleri demektir.